รูปแบบพาวเวอร์ปลั๊ก ตามมาตรฐาน IEC60309 (ที่แรงดันไฟฟ้ามากกว่า 50V)

ตำแหน่งขั้วสายดิน

INDUSTRIAL PLUGS AND SOCKETS TO IEC 60309 RATED OPERATING VOLTAGE >50 V

ตามมมาตรฐาน IEC60309 ได้กำหนดให้สีของปลั๊กและซ็อกเก็ตเป็นตัวบอกค่า voltage และเพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้ผู้ใช้งานนำปลั๊กและซ็อกเก็ตที่มี voltage ที่ต่างกันนำมาต่อกัน จึงได้กำหนดให้ตำแหน่งขั้วสายดิน อยู่ในตำแหน่งที่ต่างกัน ซึ่งขั้วสายดินจะมีขนาดใหญ่กว่าขั้วสายไฟอื่นๆ ทำให้ไม่สามารถนำปลั๊กและซ็อกเก็ตที่มีคุณสมบัติต่างกันนำมาใช้งานร่วมกันได้

ในการระบุขั้วตำแหน่งสายดิน ตามมาตรฐาน IEC60309 ได้แบ่งตำแหน่งขั้วสายต่างๆ ออกเป็น 12 ตำแหน่งตามเข็มนาฬิกา ซึ่งเมื่อมองตัวซ็อกเก็ตจากด้านหน้า เราจะเห็น major keyway ที่จะชี้ไปที่ตำแหน่ง 6 นาฬิกาเสมอ

ตำแหน่งขั้วสายดิน กับประเภทการใช้งานต่างๆ

  • h6 สำหรับใช้งานทั่วไป
  • h3 ตู้คอนเทนเนอร์เย็น
  • h11 ท่าเรือ หรือ ติดตั้งในเรือ
  • h3, h8 direct current (2P+E)
  • h12 supply by isolation transformer (TST)
  • h10 high frequency, 100-300Hz
  • h2 high frequency, 300-500Hz
  • specific voltages
    • h4 100-130V
    • h7 480-500V
    • h5 600-690V
 

รหัสสี

เราสามารถทราบ ช่วงแรงดันไฟฟ้าที่ใช้งานได้ ของปลั๊กและซ็อกเก็ตแต่ละตัว จากรหัสสีบนตัวอุปกรณ์ตามในตารางนี้

ช่วงแรงดันไฟฟ้า สี
20-25V ม่วง
40-50V ขาว
100-130V เหลือง
200-250V น้ำเงิน
380-480V แดง
500-1000V ดำ

*สีเขียว (มักจะใช้ร่วมกับสีอื่นๆ) ใช้เพื่อบอกว่าอุปกรณ์ชิ้นนี้ทำงานในย่านความถี่ตั้งแต่ 60Hz ถึง 500Hz

แผนภาพไดอะแกรมของตำแหน่งขั้วสายดิน, สีของปลั๊ก และ แรงดันไฟฟ้า (ภาพจาก SCAME)
12h = Supply from isolation transformer

ภาพตัวอย่างตำแหน่งขั้วสายดิน และ major keyway ที่ 6h