ตำแหน่งขั้วสายดิน
INDUSTRIAL PLUGS AND SOCKETS TO IEC 60309 RATED OPERATING VOLTAGE >50 V
ตามมมาตรฐาน IEC60309 ได้กำหนดให้สีของปลั๊กและซ็อกเก็ตเป็นตัวบอกค่า voltage และเพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้ผู้ใช้งานนำปลั๊กและซ็อกเก็ตที่มี voltage ที่ต่างกันนำมาต่อกัน จึงได้กำหนดให้ตำแหน่งขั้วสายดิน อยู่ในตำแหน่งที่ต่างกัน ซึ่งขั้วสายดินจะมีขนาดใหญ่กว่าขั้วสายไฟอื่นๆ ทำให้ไม่สามารถนำปลั๊กและซ็อกเก็ตที่มีคุณสมบัติต่างกันนำมาใช้งานร่วมกันได้
ในการระบุขั้วตำแหน่งสายดิน ตามมาตรฐาน IEC60309 ได้แบ่งตำแหน่งขั้วสายต่างๆ ออกเป็น 12 ตำแหน่งตามเข็มนาฬิกา ซึ่งเมื่อมองตัวซ็อกเก็ตจากด้านหน้า เราจะเห็น major keyway ที่จะชี้ไปที่ตำแหน่ง 6 นาฬิกาเสมอ
ตำแหน่งขั้วสายดิน กับประเภทการใช้งานต่างๆ
- h6 สำหรับใช้งานทั่วไป
- h3 ตู้คอนเทนเนอร์เย็น
- h11 ท่าเรือ หรือ ติดตั้งในเรือ
- h3, h8 direct current (2P+E)
- h12 supply by isolation transformer (TST)
- h10 high frequency, 100-300Hz
- h2 high frequency, 300-500Hz
- specific voltages
- h4 100-130V
- h7 480-500V
- h5 600-690V
รหัสสี
เราสามารถทราบ ช่วงแรงดันไฟฟ้าที่ใช้งานได้ ของปลั๊กและซ็อกเก็ตแต่ละตัว จากรหัสสีบนตัวอุปกรณ์ตามในตารางนี้
ช่วงแรงดันไฟฟ้า | สี |
---|---|
20-25V | ม่วง |
40-50V | ขาว |
100-130V | เหลือง |
200-250V | น้ำเงิน |
380-480V | แดง |
500-1000V | ดำ |
*สีเขียว (มักจะใช้ร่วมกับสีอื่นๆ) ใช้เพื่อบอกว่าอุปกรณ์ชิ้นนี้ทำงานในย่านความถี่ตั้งแต่ 60Hz ถึง 500Hz
แผนภาพไดอะแกรมของตำแหน่งขั้วสายดิน, สีของปลั๊ก และ แรงดันไฟฟ้า (ภาพจาก SCAME)
12h = Supply from isolation transformer
ภาพตัวอย่างตำแหน่งขั้วสายดิน และ major keyway ที่ 6h